Agri Wes-Kaap sien uit om te hoor watter steun die regering aan die landbousektor gaan gee wanneer Minister Enoch Godongwana Woensdag sy mediumtermyn begrotingsrede lewer.
Gegewe die wisselvalligheid in globale en plaaslike markte, en die impak daarvan op sleutel makro-ekonomiese aanwysers, word daar verwag dat Minister Godongwana aansienlike aanpassings in die vooruitsigte van die staat se finansies, asook voornemende staatsbesteding gaan aankondig.
“Vergeleke met die begrotingsrede vroeër vanjaar is dit belangrik om te let dat Suid-Afrika weereens ‘n inkomste-meevaller beleef het”, sê Jannie Strydom, uitvoerende hoof van Agri Wes-Kaap. “Die uitvoer van kommoditeite teen hoër as verwagte kommoditeitspryse, hoofsaaklik dié van grondstowwe vanuit die mynboubedryf, en die gepaardgaande hoër as verwagte belastinginkomste, bied minister Godongwana effense beweegruimte. Agri Wes-Kaap vertrou dat dié addisionele inkomste op ‘n produktiewe wyse aangewend gaan word,” voer Strydom verder aan.
Agri Wes-Kaap vertrou dat daar op beleide gefokus sal word wat reële ekonomiese groei en werkskepping sal versnel, in stede van besteding aan projekte wat geen langtermyn en volhoubare impak op die land sal hê nie. Agri Wes-Kaap hoop dat Minister Godongwana sal fokus op ingrypings by staatsondernemings, met spesifieke verwysing na Eskom en Transnet. Dringende ingrypings by Eskom is van kritieke belang vir die landbousektor. Volgens Strydom is die buitensporige skerp stygings in elektrisiteitstariewe, tesame met beurtkrag besig om die sektor te kniehalter en om die potensiële werksgeleenthede en ekonomiese groei wat die sektor potensieel kan bied, te vernietig. Agri Wes-Kaap hoop dat daar uitvoerbare oplossings om Eskom se onvolhoubare skuldlas te verbeter ter tafel gele sal word. Die nutsmaatskappy, wat tans ‘n totale skuldlas van bykans R400 miljard dra, het onlangs versoek dat die regering sy skuldlas, wat tans nie ten volle gediens kan word nie as gevolg van sy kontantvloei en likiditeitsprobleme, help verlig. Sulke aankondiging mag straks eers tydens Februarie se begrotingsrede aangekondig word, maar gegewe die posisie waarin Eskom homself bevind sal dit nie ‘n verrassing wees as Minister Godongwana reeds Woensdag ‘n oordrag van tussen R150 – R250 miljard, van Eskom se skuldlas na die staat se balansstaat gaan aankondig nie.
“Agri Wes-Kaap is nie noodwendig gekant teen dié reddingsboei nie, hoofsaaklik omdat die meerderheid van Eskom se skuld reeds deur die staat gewaarborg is én omdat ‘n verligting in Eskom se skuldlas moontlik verdere stygings in kragtariewe kan demp,” aldus Strydom. “Agri Wes-Kaap hoop egter dat die reddingsboei gepaard gaan met verdere ingrypings wat omsigtige en langtermyn oplossings bied,” voer hy verder aan.
Agri Wes-Kaap hoop verder dat die mediumtermyn begrotingsrede meer lig sal werp op die ingrypings by Transnet. Die dienste wat deur Transnet gelewer word, beide by die hawens en die spoorvervoer van landbouprodukte, is van kritieke belang vir die landbousektor. Hoewel daar reeds verbetering in die operasionele bestuur van die Kaapstadse houerterminaal gesien word, moet die posisie waarin Transnet hom bevind steeds dringende aandag kry, en nie net deur aan te hou om belastingbetalers se geld in ‘n bodemlose put te stort nie. Agri Wes-Kaap hoop dat die Minister van Finansies kennis neem van die bogenoemde dringende kwessies vir die landbousektor en dat dit in sy komende begrotingsrede aandag sal geniet.
